Het schenden van sancties (“embargo schending”) wordt bestraft met aanzienlijke sancties – en is, zeker de laatste maanden, zeker niet zo’n exotische schending dat het niet op het radarscherm zou moeten staan. Ons advocatenkantoor is de afgelopen maanden vooral geconfronteerd met adviesaanvragen op het gebied van software en technologiegoederen, waarbij de vraag naar importeren of exporteren via nogal lastige omwegen opduikt.
Algemene informatie over het Duitse sanctierecht
In essentie gaat het om handels- en actiebeperkingen die door staten worden gebruikt om te reageren op – meestal agressieve – politieke acties en ontwikkelingen van andere landen. Het sanctiecomplex is zeer complex, omdat er deels internationale en aanvullende, maar ook nationale en overlappende regelingen zijn. In het bijzonder moeten de VS met hun sancties worden benadrukt naast de sancties van de EU. Niet in de laatste plaats vanwege het grote belang van het financiële systeem van de VS, is het eerlijk om te spreken van een sanctiesysteem dat wereldwijd moet worden nageleefd.
Het ontwerp van de sancties is zeer individueel; het gaat intussen verder dan het al klassieke exportverbod van bepaalde kritieke goederen en regelt verboden op diensten en financiële diensten en op individueel geïdentificeerde personen en bedrijven. Het is geenszins onwaarschijnlijk dat sancties worden overtreden bij import of export vanuit niet-Europese landen, al was het maar vanwege de complexiteit ervan.
De rechtsgrondslag varieert sterk; op het hoogste niveau zijn er zeker de resoluties van de VN-Veiligheidsraad (art. 39 en 41 VN-Handvest) en, met betrekking tot Rusland, de EU-sanctienormen, gebaseerd op een GBVB-besluit volgens art. 29 VEU. Natuurlijk moet men ook bekend zijn met de Wet buitenlandse handel en betalingen (AWG), de Verordening buitenlandse handel en betalingen (AWV) en de Verordening tweeërlei gebruik.
Overtreding van sancties: Gevolgen
Als de sancties worden overtreden, zijn er uitgebreide gevolgen. Persoonlijk kunnen de verantwoordelijken aanzienlijke gevangenisstraffen tegemoet zien, aangezien er regelmatig een misdrijf wordt gepleegd (minimum gevangenisstraf van 1 jaar), afhankelijk van het type goederen waar het om gaat, met een verhoogde reeks straffen.
Voor het bedrijf en, indien van toepassing, de directeur kan zelfs nalatigheid leiden tot zware boetes tot een half miljoen euro, vooral op het gebied van de Dual-Use verordening (let ook op §82 AWV over boetes voor nalatigheid!).
Bovendien zijn er blijvende gevolgen bij overtreding van sancties: Enerzijds is er het afromen van de omzet, anderzijds zijn er mogelijke begeleidende delicten, bijvoorbeeld in het fiscaal strafrecht.
Verdediging bij overtreding van sancties
Het is eerder regel dan uitzondering dat ondernemers contact opnemen en ons eerst “tot in detail” willen uitleggen waarom het distributiemodel dat ze hebben ontwikkeld toelaatbaar is. Welkom bij de club.
Velen die op eigen houtje hebben gewerkt, zonder interne juridische afdeling of advies van AWG, en die beschuldigd worden van het overtreden van sancties, denken dat zij het alleenrecht hebben. Dit is normaal, maar voor ons is het een nogal vervelende taak om deze mensen uit hun dal te halen en duidelijk te maken dat juist deze houding hen precies heeft gebracht waar ze nu zijn. Nog afgezien van het feit dat veel van onze klanten die geen professionele feedback vragen, denken dat ze alles beter weten, juist door het gebrek aan feedback.
De verdediging van AWG-overtredingen, vooral de overtreding van sancties, is omvangrijk en een vullende taak. Allereerst moet het verdeelmodel feitelijk en professioneel worden geanalyseerd en in het bijzonder worden getoetst aan de sanctielijsten (althans degenen die hebben geprobeerd een zogenaamde nulbeschikking te bereiken). Na de enorm energie- en tijdrovende verduidelijking van de inhoudelijke kant volgt de procedurele kant, waarbij AWG-overtredingen veel levensjaren kunnen kosten. Hier moet worden afgewogen welk gedrag zinvol is; er kunnen geen algemene tips zijn. Een eerlijke beoordeling van waar je staat, zowel materieel als juridisch, is meer waard dan onnozele luchtkastelen, omdat dit de enige manier is om meerdere jaren gevangenisstraf te besparen.
Het overtreden van sancties is niet altijd hetzelfde als het leveren van wapens of ander oorlogstuig – een blik op de Dual-use verordening laat zien dat het hier gaat om uitgebreide technologieën. Een gespecialiseerde advocaat voor strafrecht en IT-recht, met name in ons advocatenkantoor dat zich richt op witteboordencriminaliteit, kan helpen!
Einfuhr und Ausfuhr von Software
Speciaal geval van software voor sancties
Een bijzondere uitdaging – en onze focus op het gebied van technologieën in het buitenlandse handelsstrafrecht – is de omgang met software. In deze context kan software op verschillende niveaus een belangrijke rol spelen, wat soms nog niet in elk bedrijf duidelijk is:
Als er bijvoorbeeld open source softwarecomponenten worden gebruikt die voornamelijk in Rusland zijn ontwikkeld, kan dit gevolgen hebben voor het hele softwareproject. Hetzelfde geldt als softwarecomponenten worden gedistribueerd (zoals OCR-software) die ooit een connectie hadden met Rusland, maar waarvan nu helemaal niet meer duidelijk is waar de focus van het bedrijf ligt.
Tot slot is er een aanzienlijk probleem in de omgang met cryptocurrencies en andere blockchain-gebaseerde producten zoals NFT en de vraag of sancties worden omzeild in specifieke individuele gevallen. Met betrekking tot het omzeilen van sancties moet kort worden vermeld dat crypto-activa, waaronder crypto wallets, onder de EU-sancties vallen – toch kunnen cryptovaluta worden gebruikt om geld over te maken, ook al beweert de juridische literatuur anders.
In het geval van andere technologieën is het duidelijk dat alles wat direct of indirect verband houdt met wapens en wapensystemen eronder valt – het toepassingsgebied, ook wat betreft diensten die verband houden met technologieën, moet per geval worden bekeken wanneer sancties worden overtreden.
FAQ over de schending van sancties
Wat betekenen de sancties tegen Rusland nog precies? Er zijn enkele duidelijke antwoorden, maar over het algemeen hangt het altijd af van het individuele geval. Er zijn geen algemene benaderingen – en de constante veranderingen op EU-niveau vereisen een dagelijkse update.
Hoe ver gaat het embargo?
Tot nu toe is er in ieder geval geen echt totaal embargo, dus zakenrelaties die niet verboden zijn, zijn nog steeds toegestaan.
Impact op bestaande contracten
Het juridische samenspel is zeer fijnmazig; in de regel zal een juridische onmogelijkheid zich voordoen in een bestaand contract, zodat het algemene contractuele recht inzake contractbreuk hier oplossingen biedt.
In principe zijn sancties van toepassing op zowel bestaande als nieuwe bedrijven zodra ze van kracht worden. Zoals altijd zijn er uitzonderingen; sommige sanctieverordeningen voorzien in speciale regelingen, zoals overgangsregelingen.
Hoe zit het met goederen voor tweeërlei gebruik?
Verordening (EU) 2022/328 heeft het verbodskader van Art. 2 Verordening (EU) 833/2014 aangescherpt:
- De uitvoer, verkoop en overdracht van alle in bijlage I van de EU-verordening tweeërlei gebruik opgenomen goederen en technologieën naar Rusland of voor gebruik in Rusland is nu verboden, ongeacht de ontvanger of eindgebruiker (artikel 2, lid 1).
- Daarnaast is ook het verlenen van technische bijstand, tussenhandeldiensten of financiële bijstand i verboden. Daarnaast is ook het verlenen van technische bijstand, tussenhandeldiensten of financiële bijstand in verband met goederen voor tweeërlei gebruik in beginsel verboden, Art. 2 lid 2 letter a en b.
Wie is verantwoordelijk
De naleving van de wettelijke vereisten in de sanctiewetgeving moet autonoom door het bedrijf of het management/de raad van bestuur worden gewaarborgd. Dit komt ook overeen met de algemene wettelijke situatie; bedrijven zijn verantwoordelijk voor hun eigen naleving! Als u niet zeker weet of een specifieke transactie verenigbaar is met de EU-sancties, moet u juridisch advies inwinnen. In het geval van een huiszoeking moet onmiddellijk een ervaren advocaat worden geraadpleegd!
Ons kantoor is gespecialiseerd in strafrechtelijke verdediging, witteboordenstrafrecht en IT-recht. Let op ons werk in kunstrecht, digitaal bewijs en softwarerecht.
Let op: Voor bedrijven zijn wij landelijk actief, voor consumenten uitsluitend in NRW voor strafverdediging + OWI's!
- Cannabiswet (CanG) – Legalisering van cannabis in Duitsland - maart 28, 2024
- Leeftijdsdiscriminatie in vacatures door te zoeken naar “digital native” - maart 23, 2024
- Gebruik van persoonsgegevens in een arbeidsrechtelijke context - maart 23, 2024