Auteursrecht en kunstrecht in Duitsland
Uw advocaat voor kunstrecht: advies over alle juridische aspecten van creativiteit voor kunstenaars, reclamebureaus en galeries. De focus ligt op kunstkwesties op het gebied van auteursrecht, modellenrecht en contractenrecht – maar ook rond productpiraterij, rechtshandhaving en handhaving van vorderingen. Advocaat Jens Ferner houdt zich al meer dan tien jaar bezig met juridische kwesties van creativiteit!
Duitse Advocaat Kunstrecht & Auteursrecht Jens Ferner | itrecht@ferner.nl
- Contractuele aspecten van de commercialisering van creativiteit
- Bescherming van creatieve prestaties incl. auteursrecht en productpiraterij – ook in het kader van een secundaire actie in het IE-strafrecht
- Fundamentele juridische kwesties van artistieke vrijheid en relatie tot rechten van derden
- Advies aan kunstenaars en spelontwikkelaars
- Advies aan galeries en reclamebureaus
Advocaat voor auteursrecht en kunstrecht in Duitsland
Wij houden van creativiteit en zijn blij dat wij als Duitse advocaten actief zijn op het gehele terrein van de creatieve dienstverlening, in het bijzonder op het gebied van het kunstrecht. Daarbij bieden wij een uitgebreid portfolio van juridisch advies en vertegenwoordiging op creatief gebied voor alle makers. Het eerste advies kost 200 euro inclusief BTW. Zonder uitzondering adviseren en vertegenwoordigen wij alleen kunstenaars, (reclame)bureaus en galeries, geen particulieren.
Juridische vragen over kunst
Kunstrecht: Juridische kwesties van creativiteit
Kunst is mooi, kritisch, lelijk – geassocieerd met vele bijvoeglijke naamwoorden. Maar kunst is vooral één ding: begeerd. Kunst wekt verlangens op, van kunstenaars onderling, van derden die hun rechten aangetast zien en van degenen die de kunst willen hebben.
Toch is kunst veel meer dan de creatie van artistieke objecten: Reclamebureaus creëren hedendaagse, praktisch toegepaste kunst; spelontwikkelaars bedenken een vorm van moderne kunst op het spelbord of scherm die fascineert – en kunst is allang overgegaan in alledaagse voorwerpen.
Het kunstrecht raakt al deze raakvlakken: Van de bescherming van het werk tegen imitatie, tot contractuele kwesties van allen die door commercialisering worden getroffen, tot het geschil over wat kunst eigenlijk mag doen, is het kunstrecht een gebied met spannende en kritische componenten.
Kunstrecht in de digitale ruimte
Advocaat Jens Ferner is ook gespecialiseerd in IT-recht – naast zijn enthousiasme voor creativiteit heeft hij een groot plezier in technologische ontwikkelingen.
In deze context biedt het kunstrecht talrijke raakpunten met het digitale recht, niet alleen op het gebied van door technologie gecreëerde kunst! Moderne juridische kwesties zoals de marketing van kunst door middel van NFT, de betekenis van 3D-printing of digitale reproduceerbaarheid van unieke werken horen hier zeker thuis.
AUTEURSRECHT & LICENTIERECHT IN AKEN
Uw Duitse advocaat voor auteursrecht en licenties
Het auteursrecht beschermt de rechten van kunstenaars, auteurs en scheppers op hun werken. Er zijn twee belangrijke redenen waarom het auteursrecht belangrijk is: Ten eerste stelt het auteursrecht scheppers in staat te profiteren van hun werk. Als iemand een boek schrijft, een schilderij schildert of muziek componeert, wil hij daarvoor betaald worden. Het auteursrecht geeft scheppers het recht om hun werken te verkopen of te verhuren en zo geld te verdienen.
Ten tweede bevordert het auteursrecht de creativiteit en de culturele diversiteit. Als iedereen zomaar andermans werk zou kunnen kopiëren en gebruiken zonder ervoor te betalen, zouden mensen minder geneigd zijn om nieuwe werken te creëren. Het auteursrecht stelt scheppers in staat om te profiteren van hun werk, wat hen motiveert om nieuwe werken te blijven maken.
Productpiraterij
Productpiraterij is een complexe juridische kwestie die zowel civielrechtelijke als strafrechtelijke aspecten omvat. De volgende juridische achtergrond is bedoeld om een overzicht te geven van mogelijke vorderingen en strafrechtelijke gevolgen in verband met productpiraterij. In dit verband biedt met name de Nebenklage ondernemingen een zelden gebruikte mogelijkheid om vorderingen voor te bereiden.
Civielrechtelijke vorderingen
- Auteursrecht: Als een nagemaakt product het ontwerp of het handelsmerk van een andere auteur kopieert, kan de auteur een civiele vordering instellen om zijn of haar rechten te beschermen. Dit kan een verbodsactie zijn, een schadevergoedingsactie of een gerechtelijk bevel.
- Merkenrecht: Merkhouders kunnen hun merkrechten afdwingen met een inbreukprocedure als een nagemaakt merk op de markt wordt verkocht.
- Contractenrecht: Als een handelaar of fabrikant een exclusief contract heeft met een merkhouder, kan hij civielrechtelijke stappen ondernemen als een andere partij dit contract schendt door namaakproducten te verkopen.
Strafrechtelijke gevolgen
- Schending van het merkenrecht: De schending van het merkenrecht, bijvoorbeeld door de verkoop van namaakproducten, kan strafrechtelijke gevolgen hebben. De straffen variëren afhankelijk van de ernst van de inbreuk en de frequentie van de inbreuken en gaan van boetes tot gevangenisstraf.
- Namaak: Als een product opzettelijk wordt nagemaakt zodat het sterk lijkt op een origineel product, kan dit worden beschouwd als namaak in strafrechtelijke zin. De straffen voor namaak kunnen aanzienlijk zijn en bestaan uit boetes of zelfs gevangenisstraf.
- Inbreuk op het auteursrecht: Als een nagemaakt product het ontwerp of handelsmerk van iemand anders kopieert, kan dit worden beschouwd als inbreuk op het auteursrecht in strafrechtelijke zin. De straffen voor inbreuk op het auteursrecht kunnen ook aanzienlijk zijn.
AUTEURSRECHT IN HET SOFTWARERECHT EN KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE
In Duitsland is het auteursrecht op computerprogramma’s geregeld in § 69a (2) UrhG. Volgens dit artikel moeten computerprogramma’s worden beschouwd als werken van letterkunde in de zin van de auteurswet en genieten zij derhalve de bescherming die voor werken van letterkunde geldt. Dit betekent dat de auteur van een computerprogramma het exclusieve recht heeft om het programma te reproduceren, te verspreiden en openbaar te maken.
Er zijn echter enkele bijzonderheden voor het auteursrecht op computerprogramma’s, die zijn geregeld in de Auteurswet. Zo kan een natuurlijk persoon die een computerprogramma voor zijn of haar werk schrijft, het programma niet als “werk van een werknemer” laten beschouwen (artikel 11, lid 2, UrhG). In dat geval gaat het auteursrecht op het programma automatisch over op de werkgever, tenzij anders is overeengekomen. Het is belangrijk op te merken dat het auteursrecht op computerprogramma’s alleen de maker van het programma beschermt, niet het idee achter het programma. Dit betekent dat andere mensen het programma niet mogen kopiëren, maar wel hetzelfde idee op een andere manier mogen uitvoeren, zolang ze geen delen van het oorspronkelijke programma gebruiken.
Kortom, het auteursrecht op computerprogramma’s in Duitsland verleent de maker van het programma het exclusieve recht om het programma te reproduceren, te verspreiden en openbaar te maken. Het is echter belangrijk op te merken dat het auteursrecht alleen de maker van het programma beschermt, niet het idee achter het programma. Voor programmeurs in loondienst gelden speciale regelingen met betrekking tot het auteursrecht op hun programma’s.
Het auteursrecht vormt een bijzondere juridische uitdaging bij de ontwikkeling en het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI). Enkele belangrijke juridische kwesties worden hieronder opgesomd:
- Auteurschap: Wie is de auteur van het werk dat door een AI-systeem wordt gecreëerd? Is het de ontwikkelaar, de operator of het AI-systeem zelf? Deze vraag is cruciaal voor de toewijzing van auteursrechten en verplichtingen.
- Gebruik van bestaande werken: als een AI-systeem gebruik maakt van bestaande werken, moet rekening worden gehouden met de desbetreffende auteursrechten. Er moet worden verduidelijkt of toestemming vereist is en hoe de vergoeding voor het gebruik van reeds bestaande werken wordt geregeld.
- Inbreuk op het auteursrecht: Het risico bestaat dat een AI-systeem auteursrechtelijk beschermde werken zonder toestemming gebruikt of reproduceert. Er moeten voorzorgsmaatregelen worden genomen om ervoor te zorgen dat het auteursrecht niet wordt geschonden.
- Nieuwe vormen van creatie: AI-systemen kunnen nieuwe vormen van creatie mogelijk maken die niet volledig onder het bestaande auteursrecht vallen. De wetgeving moet daarom worden aangepast aan de nieuwe mogelijkheden.
Samengevat is het dus belangrijk om bij de ontwikkeling en toepassing van AI-systemen rekening te houden met het auteursrecht om juridische conflicten te voorkomen en de rechten van alle betrokken partijen te beschermen.
Licentierecht
Het licentierecht regelt de wijze waarop de eigenaar van intellectuele eigendom (bijvoorbeeld een octrooi, een merk of een auteursrecht) het gebruik van zijn eigendom door derden kan toestaan of verbieden. Een licentie kan op verschillende manieren worden verleend, bijvoorbeeld door een schriftelijke overeenkomst of door het verlenen van gebruiksrechten op een website.
Er zijn verschillende soorten licenties, zoals de General Public Licence (GPL), de Creative Commons licenties en de commerciële licenties. Elk van deze licenties heeft zijn eigen specifieke kenmerken en voorwaarden die in acht moeten worden genomen.
Een belangrijk aspect van het licentierecht is het respecteren van de rechten van de licentiegever. Dit betekent dat de licentienemer zich moet houden aan de voorwaarden van de licentie om het gebruik van de in licentie gegeven middelen mogelijk te maken. Het is ook belangrijk dat de licentiehouder de bron van de in licentie gegeven bronnen erkent om het auteursrecht van de licentiegever te eerbiedigen.
Een ander belangrijk aspect van het licentierecht is de overdraagbaarheid van licenties. In sommige gevallen kunnen licenties worden overgedragen aan derden, terwijl in andere gevallen de licentie gebonden is aan de licentienemer en niet kan worden overgedragen. Het is belangrijk de voorwaarden van de licentie zorgvuldig te lezen en te begrijpen om ervoor te zorgen dat het gebruik van de in licentie gegeven middelen legaal is.
In het algemeen is het licentierecht een complex gebied dat een zorgvuldig begrip vereist van de verschillende soorten licenties en hun voorwaarden om ervoor te zorgen dat het gebruik van de in licentie gegeven bronnen legaal en eerlijk is.